Kategorie
Non-nordic

Córka fortuny – Isabel Allende

Historia Elizy Sommers to powieść drogi, podczas której dziewczyna wydaje się stracić wszystko, żeby odzyskać siebie. Zniewolona konwenansami i zmuszona do salonowego niebytu wyrasta wśród angielskiej śmietanki towarzyskiej w Chile. Romans jest końcem niewinnego życia dziewczyny i początkiem symbolicznego i dosłownego zrzucenia gorsetu przez kobietę. Eliza Sommers ucieka potajemnie z Chile do Kalifornii z okresu gorączki złota.

W Kalifornii stale brakuje rąk do pracy i ciągle kolejne statki opuszczają następne grupy złaknionych złota mężczyzn. W tym mieście mężczyzn, zaczyna dramatycznie brakować kobiet. A popyt na kobiety staje się zalążkiem dla rozwoju systemu burdeli, w których kobiety robią zawrotnie szybkie pieniądze, jak mężczyźni w kopalniach. Można tutaj przeczytać o rodzących się fortunach, które budują podstawy miasta. Część kobiet, które nie chcą oddawać się prostytucji lub są na nią już za stare zakłada firmy zajmujące się wypiekiem ciast, praniem. Wkrótce wzgórza San Francisco zabudowują się coraz okazalszymi domami. Fale przybyszów udają się coraz bardziej w głąb kraju. Mieszają się rasy, kultury, które żyją obok siebie w pokoju tak długo, jak nie brakuje dla nikogo złota. Problem zaczyna się wraz z końcem kruszcu.

Isabel Allende („Królestwo Złotego Smoka„, „Miasto Bestii„, „Portret w sepii„, „Afrodyta. Opowiadania, przepisy i innego rodzaju afrodyzjaki„, „Paula„, „Niezgłębiony zamysł„, „Opowieści Ewy Luny„, „Ewa Luna„, „Z miłości i cienia„) kapitalnie opisuje stosunki społeczne i zasady współżycia, gdzie najważniejszą wartością jest poszanowanie cudzej własności. Robotnicy eksplorują swój kawałek ziemi a każdy zamach na ich narzędzia pracy karany jest natychmiastowym linczem. Stawiam śmiałą tezę, że ten restrykcyjny system kar za kradzież jest zalążkiem współczesnego poszanowania cudzej własności w Stanach Zjednoczonych. Allende doskonale wychwyciła nastroje towarzyszące rodzącemu się rasizmowi. Gdy złoto dramatycznie się kończy winę za to zrzuca się na kolorowych. W szybko organizującym się społeczeństwie przybyszów, tworzą się zręby systemu dyskryminacji rasowej. Inne uznawane jest za gorsze. Kolorowy w każdej chwili może stracić życie, nie ma wstępu do wielu miejsc. Meksykanie i Chilijczycy są spychani na obrzeża miasta.

Do tego świata przybywa młoda zakochana kobieta, w poszukiwaniu ukochanego, która aby przeżyć udaje mężczyznę. Zrzucenie gorsetu jest dla niej nie tylko wyzwoleniem się z ciasnego ubrania. Dziewczyna odkrywa i docenia przywileje bycia mężczyzną. Czuje się wolna a swoboda decydowania o sobie hartuje ją i sprawia, że dojrzewa na silną i pewną siebie kobietę. Jak zwykle u Allende świetnie pokazane jest życie kobiet i ich zniewolenie kulturowe, które sprawia, że dorastają na głupiutkie panny z mózgami wypranymi czytanymi romansami. Widać też, jak odmienne może być życie kobiet wykształconych, silnych, które mogą same decydować o sobie.

To książka dla osoby ceniącej powieści dobrze osadzone w realiach historycznych.

Isabel Allende, Córka fortuny., Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., 2000. Przełożyła Marta Jordan. Tytuł oryginału: Hija de la fortuna (1999).