Kategorie
Kraje nordyckie

Richard Jomshof musi odejść

Richard Jomshof jest byłym nauczycielem, który za swoje poglądy polityczne stracił pracę. Przyjazną przystań dla nich znalazł w szeregach partii Szwedzkich Demokratów. Zrobił w niej niebywałą karierę, której aktualnym zwieńczeniem jest stanowisko przewodniczącego prezydium komisji sprawiedliwości (justitieutskott), która w Szwecji uchodzi za najważniejszą komisję parlamentarną. Zaraz po objęciu stanowiska zaproponował likwidację urzędu Rzecznika ds. Dyskryminacji. To instytucja, do której mogą zgłaszać się osoby dyskryminowane z powodu niepełnosprawności, płci czy orientacji seksualnej.

Partia podczas swojego kongresu – „landsdagar” doszła bowiem do wniosku, że należy wziąć się za ustawę antydyskryminacyjną i wyrzucić z niej wszystkie powody dla dyskryminacji, czyli płeć, religię, niepełnosprawność i zastąpić je zasadą, która będzie zabraniała pozytywnej dyskryminacji. Partia określiła to „otillbörlig särbehandling”. A w uzasadnieniu tej decyzji stwierdziła, że pieniądze podatników nie powinny iść na

„faworyzowanie poszczególnych grup, które w danym momencie cieszą się względami establishmentu”.

Szwedzcy Demokraci

Richard Jomshof uważa, że wymienianie w ustawie powodów dyskryminacji, de facto dyskryminuje, tych którzy z takiej listy zostali wykluczeni.

Prowokacje z paleniem Koranu w Szwecji

Po spaleniu Koranu przez Paludana w styczniu 2023, Richard Jomshof komentując reakcję Turcji stwierdził, że skoro Turcja jest oburzona, to w takim razie niech spłonie choćby sto kolejnych egzemplarzy Koranu. Premier Ulf Kristersson w rozmowie z „Expressen” podkreślił wówczas, że to wyjątkowo zła wypowiedź, która poważnie szkodzi poprawieniu nadszarpniętych stosunków z Turcją. Ale jednocześnie premier dał do zrozumienia, że będzie bronił szwedzkiego prawa wolności wypowiedzi, zgodnie z którym wszyscy mogą mówić co chcą. Na pytanie reporterki SVT, czy zachowanie Richarda Jomshofa naruszyło zaufanie premiera, Ulf Kristersson odpowiedział, że Jomshof jest wybranym przez naród parlamentarzystą i ma prawo korzystać z prawa do wolności wypowiedzi w jego pełnym zakresie. W esemesie przesłanym do agencji prasowej TT Richard Jomshof napisał:

„Musimy móc bronić naszych poglądów i sposobu ekspresji, nawet jeśli ich nie podzielamy. Nie ma znaczenia, czy mówimy o podpalaniu Koranu, wieszaniu lalki przedstawiającej Erdogana czy o psie z głową Mahometa, jego karykaturach czy rysunkach satyrycznych w Charli Hebdo”.

Richard Jomshof

Richard Jomshof jest nie do ruszenia?

Richard Jomshof w swojej karierze wielokrotnie dał się poznać z kontrowersyjnych wypowiedzi, zarówno w mediach społecznościowych jak i w wywiadach, których udzielał. Znany jest z poglądu, że islam jest największym zagrożeniem dla Szwecji. I chociaż każdorazowo jego wypowiedzi spotykają się z falą oburzenia, to wciąż jego obecność na szwedzkiej scenie politycznej wydaje się być niezagrożona.

Ostatnio urządził maraton wypowiedzi, zmuszając szwedzkich polityków do przekroczenia wszelkich granic poprawności politycznej. Na wypowiedź przedstawicieli społeczności muzułmańskiej, którzy dla uspokojenia wrzących nastrojów i kryzysu z powodu podpaleń Koranu wyrazili chęć „szerszego dialogu” Richard Jomshof opublikował na X prowokujący wpis.

„Zgadzam się, że potrzebujemy „szerszego dialogu”, dialogu o tym, jak demokratyzujemy świat muzułmański. Albo dialogu o islamie, antydemokratycznej, brutalnej i mizoginistycznej religii/ideologii, założonej przez wodza wojennego, masowego mordercę, handlarza niewolnikami i rabusia Mahometa”.

Richard Jomshof

Była premiera Magdalena Andersson stwierdziła, że Richard Jomshof zachowuje się „odczuwalnie nierozważnie” [märkbart omdömeslöst] i ze względów bezpieczeństwa domaga się jego dymisji ze stanowiska przewodniczącego komisji sprawiedliwości. Na Instagramie napisała też, że Jomshof „wchodzi w bezpośrednią polemikę z całym muzułmańskim światem”. Socjaldemokrata Morgan Johansson, były minister spraw wewnętrznych i sprawiedliwości skomentował wypowiedź Jomshofa pisząc, że:

„tego typu retoryka Szwedzkich Demokratów przyczynia się do zaostrzenia sytuacji”.

Morgan Johansson

I dodał, że „lekkomyślnością jest co zrobił Richard Jomshof”. Podkreślił też, że po takiej wypowiedzi nie powinien pozostawać na stanowisku przewodniczącego komisji sprawiedliwości. Na co w pisemnym komentarzu dla agencji prasowej TT Richard Jomshof odpowiedział, że „nieodpowiedzialna ze strony Morgana Johanssona jest próba zdobycia punktów politycznych w ten sposób”. I dodał, że właśnie teraz Szwecja powinna stać na straży szwedzkiej wolności słowa. Obecny minister sprawiedliwości z ramienia konserwatywno-liberalnych Moderatów Gunnar Strömmer stwierdził, że „nie chce recenzować poszczególnych wypowiedzi”, a oprócz tego uważa, że cała ta dyskusja wokół Richarda Jomshofa jest niepotrzebna z obu stron. Ale po stronie koalicjantów pojawiły się głosy krytyki. Gulan Avci (ur. 1977), obecna sekretarz partii Liberałów nazwała wpisy Jomshofa „nieodpowiedzialnymi”. Dodała też, że „podżeganie na Twitterze w już i tak trudnej sytuacji na arenie międzynarodowej jest wyjątkowo niestosowne. Przedkładanie własnego interesu partyjnego nad bezpieczeństwo kraju jest niewłaściwe”. Zwróciła się jednak też do Socjaldemokraty Morgana Johanssona, żeby zamiast zbijać punkty kolejnymi wypowiedziami zastanowił się jak wspólnie rozwiązać tę trudną sytuację.

Zagrożenie potencjalnymi atakami terrorystycznymi

Kolejne prowokacje z paleniem Koranu w Szwecji zaostrzyły sytuację na świecie do tego stopnia, że kilka krajów ostrzega obecnie swoich obywateli wybierających się na urlop do Szwecji przez potencjalnym zagrożeniem terrorystycznym. Jako, że Richard Jomshof dalej udziela się w mediach społecznościowych, w końcu nie wytrzymał sam premier. Ulf Kristersson powiedział, że Richard Jomshof powinien zastanowić się zanim coś powie. A jego wypowiedzi określił jako ”lawful but awful”. Ale jednocześnie podkreślił, że nie ma uprawnień, żeby kwestionować kto stoi na czele danej komisji parlamentarnej. Na jego słowa zareagował polityk samorządowy ze strony Szwedzkich Demokratów, Adrian Jalali. Na X opublikował film, na którym Firoozeh Bazrafkan, duńsko-irańska artystka w ramach performensu podarła Koran przed ambasadą irańską w Danii i napisał, że chciałby zobaczyć jak

„Bilström, Kristersson, Bildt i inni pseudointelektualni tchórze potępiają ją”.

Adrian Jalali, Szwedzcy Demokraci

Wpis podał dalej Richard Jomshof z komentarzem: „Akt islamofobiczny czy całkowicie uprawniona wypowiedź? Ja w każdym razie wiem, co sądzę w tej kwestii”. To była kolejna jego wypowiedź w mediach społecznościowych po tym jak określił proroka Mahometa masowym mordercą. Opozycja zareagowała po raz kolejny oburzeniem. On sam uważa, że należy bronić wolności słowa w Szwecji i nie zgadza się, że jego wypowiedzi służą polaryzacji debaty w kraju.

Richard Jomshof za obecne problemy społeczne z grupowymi gwałtami, strzelaninami gangów, podpaleniami i postępującą według niego islamizacją Szwecji oskarża Socjaldemokratów. Uważa, że są efektem „świadomych politycznych decyzji”, ale jakich z jego artykułu opublikowanego 10 sierpnia na łamach Expressen.se nie dowiemy się. Pisze w nim za to, że opozycja chce uciszać swoich przeciwników zmuszając premiera do ataku na osoby o innych poglądach. Tak skomentował naciski partii opozycyjnych usiłujących zmusić Ulfa Kristerssona do reakcji na wypowiedzi Jomshofa. Według Jomshofa socjaldemokraci „są przeciwko wolności poglądów”. Dalej peroruje, że szwedzka demokracja jest zagrożona masową imigracja z krajów islamskich i islamizacją, która jest tego następstwem. Richard Jomshof przywołuje też w swoim artykule efekt śledztwa fundacji Doku, które ujawniło, że 30 z 31 meczetów znajdujących się w Szwecji domaga się wprowadzenia zakazu obrazy uczuć religijnych. I nie chodzi jedynie o zakaz publicznego palenia Koranu, ale coś na wzór polskiego ustawodawstwa, które przez katolickich fanatyków religijnych jest wykorzystywane do wszczynania kuriozalnych procesów o obrazę uczuć religijnych. Poniekąd więc jestem w stanie zrozumieć logikę myślenia Richarda Jomshofa i obaw, jakie takie zmiany w prawie mogłyby za sobą nieść.

Jak działa szwedzka demokracja?

Szwedzka demokracja dopuszcza do ekspresji poglądów w sposób, który w Polsce jest karalny. I nie chodzi jedynie o obrazę uczuć religijnych. W Szwecji całkowicie legalnie mogą maszerować ulicami i hailować neonaziści. Przyjęło się tam, że demokracja zadziała samoregulująco. Uważa się, że na styku różnych poglądów dochodzi do dialogu i to na jego bazie ludzie przekonują się nawzajem do zaniechania pewnych, krzywdzących dla innych działań. Dlatego dopuszcza się do ekspresji każdą formę poglądów, wierząc, że znajdą się porządni ludzie, którzy staną naprzeciw i swoją postawą przemówią tym złym do rozsądku. O dziwo to się dość dobrze dotąd udawało. Rzecz w tym, że Szwedzcy Demokraci nie szukają dialogu. Ich działalność nie prowadzi do debaty a do eskalowania niskich pobudek i podsycania nienawiści.

Partie opozycyjne: Centerpartiet (Partia Centrum), Vänsterpartiet (Lewica), Socjaldemokraterna (Socjaldemokraci) i Miljöpartiet (Zieloni) zwołały konferencję prasową 14 sierpnia 2023 (do obejrzenia na YouTube), podczas której jednogłośnie zawnioskowały za odwołaniem Richarda Jomshofa z funkcji przewodniczącego komisji sprawiedliwości. Ardalan Shekarabi z Socjaldemokracji przypomniał o szczególnej dla bezpieczeństwa Szwecji sytuacji i o kryzysie dyplomatycznym wywołanym paleniem Koranu w Szwecji i przywołał podczas niej słowa premiera, który apelował do społeczeństwa o zachowanie wstrzemięźliwości słownej i nie eskalowanie nienawiści w przestrzeni publicznej. I zastanawia się jak się to ma do wypowiedzi polityka, który stojąc na czele komisji sprawiedliwości prowokuje swoimi wypowiedziami a ostatnio wręcz szkodzi nimi bezpieczeństwu i interesom kraju. Z kolei Ulrika Liljeberg z Centerpartiet przypomniała, że stanowiska przewodniczących były przez długi czas przedmiotem negocjacji pomiędzy prawicą a Szwedzkimi Demokratami. A właśnie stanowisko przewodniczącego komisji sprawiedliwości, SD odebrała jako zwycięstwo w tych negocjacjach. Usunięcie Jomshofa byłoby więc ciosem i potwarzą dla partii.

Gudrun Nordborg z kolei powiedziała, że Vänsterpartiet zdecydowała się działać, ponieważ premier Ulf Kristersson nie radzi sobie z obecną sytuacją. I dodała, że walka z rasizmem musi się odbywać na różnych poziomach, szczególnie pilnie w obecnej sytuacji. Dodała też, że osoby na eksponowanych stanowiskach politycznych nie mogą szerzyć uprzedzeń i rasistowskich treści a Richard Jomshof nie po raz pierwszy dał się poznać ze swojego negatywnego nastawienia do imigrantów, a szczególnie do muzułmanów. I jako niedopuszczalne uznaje wypowiedzi Richarda Jomshofa, które wpływają nie tylko na eskalację zagrożenia wewnątrz kraju, ale też grożą bezpieczeństwu obywateli przebywających zagranicą.

31 sierpnia 2023 odbędzie się spotkanie komisji, na którym parlamentarzyści ustosunkują się do prośby opozycji. Rzecz w tym, że sygnatariusze Tidöavtalet mają w komisji większość, więc raczej można założyć, że nie wyrażą zgody na takie głosowanie. Chyba, że któryś z parlamentarzystów wchodzących w skład obozu rządzącego wyłamie się. Elisabeth Marmorstein, komentatorka polityczna telewizji publicznej SVT wskazuje na liberałkę Juno Blom (ur. 1968), sekretarz partii w latach 2019-2022, znaną z jej zaangażowania w walkę z morderstwami honorowymi w Szwecji. Jeśli jednak polityczka zdecydowałaby się zagłosować za odwołaniem Richarda Jomshofa mogłoby to zagrozić stabilności sojuszu prawicy ze Szwedzkimi Demokratami. A bez 20,54% SD, prawica w Szwecji nie byłaby w stanie sprawować władzy. Przypomnę, że Liberałowie (4,61%), Moderaci (19,10%) i Chrześcijańscy Demokraci (5,34%) w sumie uzyskali w wyborach 29,05%. Socjaldemokracja uzyskała w pojedynkę 30,33% głosów.

Czy opozycji uda się usunąć Richarda Jomshofa?

W historii szwedzkiego parlamentaryzmu rzeczą unikalną byłaby próba usunięcia przewodniczącego komisji. O składzie poszczególnych komisji decydują partie. Następnie opozycja z partiami rządzącymi dzieli pomiędzy sobą stanowiska przewodniczących. Richard Jomshof jest przewodniczącym justitieutskottet, ponieważ Szwedzkim Demokratom w wyniku negocjacji rządowych przypadło to stanowisko. I sam nie zrezygnuje z niego. Ani partie koalicyjne, ani jego własna partia nie wychodzi też z jakimikolwiek naciskami na jego odejście. Stąd, jak podkreśla Elisabeth Marmorstein w swojej analizie dla SVT, Richard Jomshof może być spokojny o swoją przyszłość. Nie zmienia to faktu, że jego wypowiedzi w mediach społecznościowych wywołują napięcia, również w obrębie koalicji. Od dawna lecą wióry pomiędzy Liberałami a Szwedzkimi Demokratami. Gdy po wyborach 2022 ważyły się losy Szwecji wszyscy zadawali sobie pytanie, czy szwedzcy Liberałowie dopuszczą populistów do władzy?. Dopuścili, więc to im Szwecja zawdzięcza Richarda Jomshofa w roli przewodniczącego komisji sprawiedliwości, którym by nie został, gdyby prawica nie miała takiego parcia na władzę. Wielu liberałów obecnie jawnie żąda odwołania go z tego stanowiska, co dało opozycji nadzieję i zachęciło do domagania się głosowania nad jego usunięciem. Ale szwedzkim parlamentaryzmem rządzi praxis, w której nie mieści się taki ruch. O co więc chodzi opozycji? Elisabeth Marmorstein uważa, że ma to po raz kolejny wywrzeć presję na Liberałach i po raz kolejny pokazać ich porażkę moralną wynikającą z faktu, że akceptują sojusz z osobami szerzącymi rasistowskie treści.

Czy liberałowie wyłamią się?

Wszystko wskazuje na to, że Liberałowie pozostaną wierni sojuszowi ze Szwedzkimi Demokratami i to za wszelką cenę. 16 sierpnia Aftonbladet.se opublikował słowa szefa partii Johana Pehrsona, który stwierdził, że „będzie zachęcał Richarda Jomshofa do opanowania się i zachowywania jak dorosły”. Pehrson potwierdził też, że rozmawiał o wypowiedziach Jomshofa z Jimmiem Åkessonem i poprosił go, żeby powstrzymał Jomshofa przed produkowaniem tego typu wypowiedzi. Dodał też, że chociaż stoi w obronie szwedzkiej wolności słowa, to uważa, że „niekoniecznie zawsze powinno się mówić wszystko, co się ma w danej chwili do powiedzenia”. Asekuracyjnie odniósł się jednak do praktyki, jaką rządzi się szwedzki parlamentaryzm a ta mówi, że w trakcie trwania kadencji nie zmienia się ani przewodniczących, ani wiceprzewodniczących komisji, co Johan Pehrson uważa za właściwe [lämpligt].

Helena Gissén, komentatorka polityczna Szwedzkiego Radia w podcaście „Det politiska spelet” (odcinek: 488: Regeringens svåra dilemma) poinformowała, że liberałka Juno Blom już potwierdziła, że zamierza głosować zgonie z partyjną linią, jeśli w ogóle dojdzie do jakiegokolwiek głosowania, co w zasadzie przekreśla szansę na odwołanie Jomshofa. W tzw. międzyczasie Liberałowie zaliczyli poważną wpadkę. Przedstawiciel partii, Carl B Hamilton stwierdził, że gdyby Jomshof w podobny sposób wypowiadał się o Żydach, to przekroczyłby granicę jaką Liberałowie są w stanie tolerować. Po tym faux-pas posypały się na partię gromy krytyki. Morgan Johansson na X napisał, że „Liberałowie przechodzą totalną moralną i intelektualną zapaść”.

„Chwileczkę. Antysemityzmu Liberałowie nie akceptują, ale rasizm skierowany pod adresem muzułmanów jest ok?!

– napisała na X Märta Stenevi z partii Zielonych. Carl B Hamilton w komentarzu dla SVT Nyheter napisał, że poniżające wypowiedzi są poważne niezależnie od tego kogo dotyczą i przeprosił za swoją wypowiedź.

Buycoffee.to

Jeśli chcesz docenić moją pracę włożoną w napisanie tego artykułu postaw mi wirtualną kawę.

buycoffee.to/szkicenordyckie

LH.pl

Jeśli chcesz docenić moją pracę możesz mnie wesprzeć kupując usługi u polskiego dostawcy hostingu: https://www.lh.pl, u którego od początku tworzę Szkice Nordyckie na własnej domenie. Z moim partnerskim kodem rabatowym: LH-20-57100 otrzymasz obniżony koszt hostingu w pierwszym roku o 20% a ja prowizję od LH.pl tak długo jak będziesz ich klientem / klientką.

Źródła – Richard Jomshof musi odejść:

  1. Valresultat 2022, 21.06.2023. Link: https://www.val.se/valresultat/riksdag-region-och-kommun/2022/valresultat.html.
  2. Karl Martinsson, Lena Hennel „SD:s Richard Jomshof som ska leda justitieutskottet vill avskaffa diskrimineringslagen”, arbetet.se, 3.10.2022. Dostęp: 4.10.2022, godz. 22:21.
  3. Lotta Ilona Häyrynen „Vi måste skydda elever från sådana som Jomshof”, nyamitten.se, 4.10.2022. dostęp: 4.10, godz. 22:10.
  4. Isak Wahlund „Kristerssons markering mot Jomshof: Försvårar för oss”, https://www.svt.se/nyheter/inrikes/kristerssons-markering-mot-jomshof, 3.02.2023. Dostęp: 3.02.2023, godz. 19:03.
  5. Hanna Nyberg „Muslimska företrädare vill se bredare dialog”, 26.07.2023. Dostęp: 15.08.2023, godz. 19:20. Link: https://www.svt.se/nyheter/inrikes/muslimska-foretradare-vill-se-bredare-dialog.
  6. Sofia Hedberg „Richard Jomshof (SD) i blåsväder efter uttalande om islam”, 28.07.2023. Dostęp: 15.08.2023, godz. 19:05. Link: https://www.svt.se/nyheter/jomshof-sd-i-blasvader-efter-uttalande-om-islam.
  7. Oscar Olsson/TT „Efter Jomhofs twitterinlägg – S kräver Blekingepolitikerns avgång”, 6.08.2023. Dostęp: 15.08.2023, godz. 18:24. Link: https://www.svt.se/nyheter/lokalt/blekinge/s-kraver-blekingepolitikerns-avgang.
  8. Hanna Nyberg „Ordbråket inom regeringsunderlaget fortsätter – Kristersson kallas ynkrygg”, 7.08.2023. dostęp: 15.08.2023, godz. 17:54. Link: https://www.svt.se/nyheter/inrikes/interna-braket-inom-regeringsunderlaget-fortsatter-kristersson-kallas-ynkrygg.
  9. Richard Jomshof „S vill tysta oliktänkande när demokratin är i kris”, 10.08.2023. Dostęp: 15.08.2023, godz. 17:21. Link: https://www.expressen.se/debatt/s-vill-tysta-oliktankande-nar-demokratin-ar-i-kris/.
  10. Elisabeth Marmorstein „Vore en skräll om Jomshof tvingades bort”, 14.08.2023. Dostęp: 15.08.2023, godz. 11:29. Link: https://www.svt.se/nyheter/inrikes/vore-en-skrall-om-jomshof-tvingades-bor.
  11. Oscar Schau, Andreas Öbrink, Filip Brusman „Oppositionen: Kräver omröstning om Jomshof (SD)”, 14.08.2023. Dostęp: 15.08.2023, godz. 13:37. Link: https://www.svt.se/nyheter/inrikes/oppositionen-kraver-omrostning-om-jomshof-sd.
  12. Konferencja prasowa Socialdemokraterna, Vänsterpartiet, Centerpartiet, Miljöpartiet w sprawie odwołania Richarda Jomshofa, 14.08.2023. Kanał Socjaldemokratów na YouTube. Link: https://www.youtube.com/live/tZVDjpVBuso?feature=share.
  13. Anna Sjögren, Olof Svensson „L kommer inte rösta emot Jomshof: Borde besinna sig”, 16.08.2023. Dostęp: 17.08.2023, godz. 16:29. Link: https://www.aftonbladet.se/nyheter/a/Q70oLP/l-kommer-inte-rosta-mot-jomshof.
  14. Julia Wide, Vilma Gudmundsson „Hamilton (L) ber om ursäkt efter kritiserat uttalande”, 16.08.2023. Dostęp: 17.08.2023, godz. 17:51. Link: https://www.svt.se/nyheter/inrikes/kritiken-efter-hamiltons-uttalande.
  15. Podcast „Det politiska spelet”, odcinek „488. Regeringens svåra dilemma”, 17.08.2023.