Kategorie
Kraje nordyckie

Ulf Kristersson – kandydat prawicy na premiera Szwecji

Ulf Kristersson jest kandydatem prawicy na przyszłego premiera Szwecji. Czy nim zostanie? Niedziela 11 września jest ostatnim dniem na wzięcie udziału w wyborach. I wówczas okaże się jakie ma szanse na przejęcie władzy. Jeśliby do niej doszło, oznaczałoby to znaczący zwrot w stronę polityki konserwatywno-liberalnej. Tym razem jednak nacechowanej dodatkowo populizmem i skrajnym nacjonalizmem. Moderaci idą bowiem do wyborów przy wsparciu ze Szwedzkimi Demokratami. Za co przyjdzie im z pewnością zapłacić ustępstwami na rzecz partii słynącej z rasistowskich, ksenofobicznych i homofobicznych wypowiedzi. Peter Gustavsson na łamach Aftonbladet.se ostrzega, że to może się skończyć marionetkowym premierem Moderatów w rękach Szwedzkich Demokratów. A to by oznaczało pójście Szwecji w kierunku USA Trumpa, Węgier Orbána i Polski Kaczyńskiego. Przyjrzyjmy się więc kandydatowi prawicy na premiera.

Ulf Kristersson Szkice Nordyckie

Droga Ulfa Kristerssona do stanowiska premiera przypomina autostradę, którą pędzi po ideologicznych zakrętach. Składa obietnice, z których się wykręca. Zmienia zdanie. A jak pokazuje jego przeszłość nagrzeszył nieco i aż dziw bierze, że pomimo tego wciąż jest u władzy. Jak podkreślają dodatkowo komentatorzy, Ulf Kristersson musi mieć świadomość, że wynik obecnych wyborów przesądzi o jego dalszej karierze politycznej. Że tu i teraz jest jego być albo nie być. Jeśli nie osiągnie oczekiwanych rezultatów, prawdopodobnie będzie musiał pożegnać się z kierowaniem partią, która nie lubi przegranych. I czy to dlatego jego partia w kampanii przedwyborczej sięga z desperacji po kłamstwa i czarny PR? Czy prawica nie ma nic innego do zaoferowania swoim wyborcom i musi upaść tak nisko, żeby przejąć władzę? Czy prawica naprawdę nie ma lepszego kandydata na premiera Szwecji? – zastanawiała się już przed wyborami w 2018 Maria Johansson na łamach Aktuelltfokus.se wyliczając skandale z uczestnictwem Ulfa Kristerssona. W obliczu obecnej sytuacji politycznej rozmawianie o jego przeszłości stało się jeszcze pilniejszą sprawą dodaje Susanna Kierkegaard na łamach Aftonbladet.se.

Czym nagrabił sobie Ulf Kristersson a czego nie powinien mieć na koncie kandydat na premiera? W każdym razie nie w takim kraju jak Szwecja? W czasie gdy był radnym Sztokholmu ds. społecznych (socialborgarråd) zamieszkał w mieszkaniu przeznaczonym dla osób w kryzysie bezdomności lub ciężko chorych. Mieszkanie należało do stowarzyszenia Ersta Diakoniasällskap, od którego gmina Sztokholm kupowała usługi na wielomilionowe kwoty. Ulf Kristersson dał się poznać ze swojej niecierpliwości, która przejawiała się „rzucaniem długopisami i papierem” w sali posiedzeń. W 2005 ujawniono skandal, w którym dochodziło do transferu dzieci z Chin sprzedawanych do adopcji w Europie i USA. Ulf Kristersson był wówczas szefem Adoptionscentrum. Podczas gdy był ministrem ds. ubezpieczeń społecznych wraz z żoną zamieszkali w atrakcyjnie położonej nieruchomości, którą otrzymał poza kolejką z puli mieszkań wspólnych, tzw. allmännyttan. Jak podaje Maria Johansson przyczynił się do sprzedaży 1200 takich mieszkań. Odpowiadał za wyprzedaż mienia komunalnego firmie, od której później gmina wynajmowała te same lokale. W sumie przyczynił się do sprzedaży szkół i domów późnej starości o wartości 81,7 miliona koron. W 2001 Kristersson zatrudniał na czarno sprzątaczkę, której płacił 70-80 koron za godzinę pracy. A to właśnie zatrudnianie ludzi na czarno zasila szwedzkie społeczeństwo cieni. W latach 2015-2016 Ulf Kristersson skorzystał z 668 przejazdów taksówkami na kwotę 113 000 koron. Parlamentarzyści w Szwecji zobowiązani są do korzystania ze zbiorkomu. W tym celu otrzymują bezpłatną kartę i tylko w uzasadnionych sytuacjach, gdy niemożliwy jest dojazd komunikacją zbiorową mogą skorzystać z innej formy transportu. Tymczasem Ulf Kristersson woził się na koszt podatników do restauracji i pod prywatne adresy. Zdarzyło mu się też przejechać taksówką ok. 900 metrów. A najczęściej jeździł na trasie, którą dzieli jeden przystanek metra. Jak sprawdzili reporterzy TV4 Nyheterna, którzy ujawnili ten skandal, jedynie w trzech przypadkach przesiadka do taksówki miała uzasadnienie. Czy taki człowiek naprawdę jest najlepszym kandydatem na premiera Szwecji?

Przegrany, który cierpliwie czeka na swój czas

Ulf Kristersson liderem konserwatywno-liberalnych Moderatów został po kilku latach turbulencji w obrębie partii. Wcześniej przegrał walkę o władzę w młodzieżówce swojej partii. Wracał i odchodził z polityki. Otarł się o stanowisko premiera, ale Riksdag zagłosował przeciwko niemu. Czy sojusz z partią o nazistowskich korzeniach, której trzon tworzą politycy słynący z rasistowskich i populistycznych wypowiedzi, ukoronuje jego walkę o władzę? Jeśli tak, to będzie to zwycięstwo pyrrusowe. Bo klucz do Rosenbad dostanie się w ręce polityków, którzy uważają, że szwedzcy Saamowie i Żydzi nie są Szwedami, porównują islam do nazizmu, słyną z homofonicznych wypowiedzi. Afgańczyków mieszkających w Szwecji najchętniej wsadziliby do pociągu z biletem w jedną stronę. Jonas Gardell w rozemocjonowanym tonie na łamach Expressen.se zwrócił się ostatnio do szefa Moderatów o opanowanie. I zachęca wyborców, żeby nie głosować w tym roku na prawicę, bo tylko tak mogą uratować szwedzką duszę przed pogrzebaniem jej w wiecznym potępieniu.

Ulf Kristersson – krytyk szwedzkiego państwa dobrobytu

Ulf Kristersson urodził się w 1963 w Lund. Gdy miał 5 lat jego rodzina przeprowadziła się do Torshälla pod Eskilstuną. Studiował ekonomię w Uppsali. W czasach działalności w młodzieżówce Moderatów przegrał w słynnej walce o władzę z Fredrikiem Reinfeldtem. Mandat poselski zdobył w 1991 i zasiadał w Riksdagu do 2002. W tym samym czasie zajmował stanowisko kierownicze w neoliberalnym think tanku Timbro. W 1994 wydał książkę „Non-working generation”, w której krytykuje szwedzkie państwo dobrobytu i porównuje je do apartheidu. Potem zrobił sobie przerwę od polityki, do której powrócił i zaczął zajmować się kwestiami prorodzinnymi. 2010 został ministrem ds. społecznych w rządzie Fredrika Reinfeldta. Po odejściu Reinfeldta partia przeżywała turbulencje. Przez 3 lata szefową partii była Anna Kinberg Batra. I to wtedy Moderaci otworzyli się na współpracę z SD, co kosztowało partię sporą utratą zaufania, ale też odejściami członków. Ci bardziej liberalni przeszli wówczas do Partii Centrum i Liberałów. Bardziej konserwatywni znaleźli ciepłą przystań w szeregach Szwedzkich Demokratów. Moderaci postanowili ratować sytuację zmianą szefa partii.

To w takich okolicznościach, w październiku 2017 stery przejął Ulf Kristersson. Chwilę potem były wybory w Szwecji i nowy szef Moderatów złożył słynną obietnicę Hédi Fried. Miał powiedzieć, że nie będzie w żadnej formie współpracować, rozmawiać, ani współdziałać z SD – „samarbeta, samtala, samverka, samregera med Sverigedemokraterna”. Złamanie danego słowa kosztowało jego partię przegraną w wyborach. To, czy powiedział wtedy, że on osobiście czy też jego partia czy Alliansen – koalicja prawicowa nie będzie współpracować z SD, naprawdę nie było najważniejsze w tej sytuacji. W każdym razie to pod kierownictwem Ulfa Kristerssona Moderaci zaczęli odchodzić od polityki „otwartych serc”.

Wejście do Riksdagu Szwedzkich Demokratów mocno namieszało w polityce. Jak dotąd łatwo można było przewidzieć główny nurt zmian. Gdy rządzili Socjaldemokraci wzmacniano państwo dobrobytu. Gdy władzę przejmowała prawica demontowano je kawałek po kawałku. SD jest nieprzewidywalnym graczem, bo ideologicznie stoją tam, gdzie wartości, z których słyną rasiści. W kwestiach ekonomicznych cechuje ich populizm i próbują sobie zjednać wyborców po obu stronach. Ryzyko, że w obecnych wyborach władzę przejmą niebiesko-brunatni istnieje. Badania opinii publicznej pokazują bowiem, że obie strony sceny politycznej ocierają się o podobne liczby poparcia. A szczególnie niepokojący jest wynik Ipsos na zamówienie „Dagens Nyheter”, który pokazuje, że po prawej stronie największym poparciem cieszą się Szwedzcy Demokraci z 22,2 % głosów. Daleko w tyle pozostawiają Moderatów z wynikiem 16,8%. Jeśli przełoży się to na liczbę oddanych głosów w wyborach, to jak duże jest prawdopodobieństwo, że SD pozwoli rządzić krajem partii o dużo mniejszej liczbie mandatów?

Niewygodny partner polityczny Moderatów

Kolejnym niepokojącym wnioskiem z tego badania jest fakt, że aż 90% wyborców prawicy kieruje się pobudkami nacjonalistycznymi a nie ekonomicznymi. Anders Lindberg, który zwrócił na to uwagę w artykule „Kristersson skulle inte styra sin egen regering” opublikowanym na łamach Aaftonbladet.se podkreśla, że zwycięstwo SD może przyczynić się do stworzenia:

„etnicznie i kulturowo homogenicznej Szwecji poprzez zastopowanie imigracji i wyrzucenie tych, którzy już są w kraju”.

A symptomem tego, że Moderaci próbują sobie zaskarbić sympatię SD są choćby słowa Ulfa Kristerssona podczas Almedalen. Stwierdził wówczas, że żadna inna partia tak konsekwentnie, pomimo oporu pozostałych, nie ostrzegała przed koniecznością powstrzymania imigracji, która przy tak dużej liczbie napływowych nie ma szans na udaną integrację.

SD nie owija w bawełnę swoich poglądów. W 2010 Szwedzcy Demokraci przygotowali przedwyborczy klip (dostępny na Youtube), w którym głos zza kamery tłumaczył, że w polityce chodzi o ustalanie priorytetów. Widzimy tam biurko z dwoma urzędnikami. Jeden zajmuje się sprawami dotyczącymi imigrantów, drugi emerytów. W kadrze pojawia się biała starsza kobieta z balkonikiem. Z trudem porusza się w kierunku urzędnika. Nie ma szans z grupą kobiet w burkach z wózkami dziecięcymi. Przesłaniem tym SD straszyło, że rozrodczość imigrantek wpływa negatywnie na sytuację szwedzkich emerytów. W tym roku Szwedzcy Demokraci kupili reklamę na pociągach a jeden z członków partii na Twitterze napisał, że to pociąg z biletem w jedną stronę.

Peter Gustavsson na łamach Aftonbladet.se przypomniał słowa byłego lidera Moderatów Fredrika Reinfeldta, który napisał kiedyś, że w SD zjednoczyła się większość szwedzkich rasistów. Dzisiaj, jak podkreśla Peter Gustavsson, lider Moderatów zjednoczył się w walce o władzę z SD. I dodaje, że w swojej kampanii przedwyborczej Moderaci postawili na „kłamstwa odnośnie Socjaldemokracji i kopiowanie polityki Szwedzkich Demokratów”.

Przedsmak tego jak może wyglądać współpraca niebiesko-brunatnych widać już na poziomie samorządów. W gminach, w których doszło do takiej współpracy SD czyści biblioteki z książek niemieszczących się w ich światopoglądzie, odmawia dotacji niektórym organizacjom i nie zgadza się na wywieszanie tęczowej flagi.

Jak nisko jest skłonny upaść Ulf Kristersson, żeby sięgnąć po władzę?

I to z tego powodu Jonas Gardell na łamach Expressen.se zwraca się z pytaniem do Ulfa Kristerssona „Jak nisko jest skłonny upaść, żeby sięgnąć po władzę?”. Jak widać ewentualne zwycięstwo będzie oznaczać gorzkie chwile dla lidera prawicowej opozycji. Widać też, że prawica prze do przodu sięgając po narzędzia, które pomogły przejąć władzę w USA Donaldowi Trumpowi a w Wielkiej Brytanii Borisowi Johnsonowi. Polityczki Partii Zielonych Katrin Wissing i Janine Alm Ericson w polemicznym artykule na łamach Aftonbladet.se przypominają, że „dezinformacja i kłamliwa propaganda” są elementami gry przywódców kalibru Putina. A to, że Moderaci sięgają po tego typu narzędzia powinno budzić niepokój.

A Moderaci rozpowszechniają nieprawdziwe informacje o swoich przeciwnikach politycznych. Jedna z nich mówiła, że Socjaldemokraci będą przymusowo mieszać uczniów w szkołach w Örebro żeby zapobiec w nich segregacji. Na łamach Lidingonyheter.se dwóch Moderatów straszyło, że po wygranej Socjaldemokracji i Partii Zielonych, w szkołach w Lidingö zostaną wprowadzone kwoty, losowanie i przymusowe rozmieszczanie „trudnej” młodzieży w lepszych szkołach, żeby przyspieszyć ich integrację. Inna nieprawdziwa informacja mówiła, że Socjaldemokraci dobiorą się do podatku od nieruchomości. Jeszcze inna dotyczy listy byłych Socjaldemokratów, którzy przeszli do Moderatów i zdradzają w niej jakie podatki chce rzekomo podnieść lub wprowadzić ich dawna partia.

Bezprecedensowa w tej kampanii przedwyborczej jest też walka na reklamy w mediach społecznościowych. Victor Stenquist w artykule „Moderaterna leder attackligan överlägset – på Facebook” powołuje się na wyniki niezależnej firmy analitycznej Whispr Group, która sprawdziła w jakim stopniu partie atakowały w anonsach swoich przeciwników politycznych. Prym wiodą Moderaci, którzy zakupili w bieżącym roku reklamy na kwotę 2,8 mln koron, z czego 2,4 mln wydali w sierpniu, czyli na miesiąc przed wyborami. Na drugim miejscu są Chrześcijańscy Demokraci, którzy na negatywne reklamy wydali 1,4 mln koron. We wspomnianym artykule Marie Grusell, badaczka z uniwersytetu w Göteborgu podkreśla, że kupowanie reklam oczerniających przeciwników politycznych jest czymś relatywnie nowym w szwedzkiej polityce. Słusznie takie kampanie oparte na kłamstwach, oczernianiu przeciwników podsumował Anders Lindberg na łamach Aftonbaldet.se pisząc, że:

„Jeśli Ulf Kristersson prowadzi kampanię kłamstw i wygra, to będzie podobnie rządził”.

Wesprzyj mnie:

Jeśli uważasz, że to co robię jest wartościowe, ciekawe i dostarcza Ci nowej wiedzy, to teraz możesz mnie wesprzeć w ramach:

buycoffee.to/szkicenordyckie

Źródła – Ulf Kristersson – kandydat prawicy na premiera Szwecji:

  1. Mimmi Nilsson „Han har fått rött ljus som statsminister två gånger”, www.svt.se, 2.03.2022. Dostęp: 3.09.2022, godz. 12:16.
  2. Podcast „En sommartimme med partiledaren”, kvartal.se.
  3. Anders Lindberg „Kristersson skulle inte styra sin egen regering”, aftonbladet.se, 3.09.2022. Dostęp: 4.09.2022, godz. 12:15.
  4. Jan Zetterqvist „Jonas Gardell i Expressen: Ulf, Ebba och Johan – hur har ni mage?”, https://socialdemokraternatierp.se/, 1.09.2022. Dostęp: 4.09.2022, godz. 13:22.
  5. Jonas Gardell „Ulf, Ebba och Johan – hur har ni mage?”, Expressen.se, 31.08.2022. Dsotęp: 4.09.2022, godz. 13:28.
  6. Anders Lindberg „Ulf Kristerssons retorik platsar i USA:s sydstater”, aftonbladet.se, 13.08.2022. Dostęp: 4.09.2022, godz. 14:42.
  7. Arne Holmberg „(M) i Örebro går emot förslag som inte finns”, sverigesradio.se, 4.08.2022. Dostęp: 4.09.2022, godz. 15:01.
  8. Daniel Källenfors (M), Erik Centerlind (M)”LIDINGÖS ELEVER SKA INTE TVÅNGSBUSSAS TILL PROBLEMSKOLOR”, www.lidingonyheter.se, 19.08.2022. Dostęp: 4.09.2022, godz. 19:54.
  9. Maria Johansson „Ulf Kristerssons värsta korruptions-skandaler”, aktuelltfokus.se, 7.09.2018. Dostęp: 4.09.2022, godz. 20:13.
  10. Katrin Wissing (MP), Janine Alm Ericson „Kristersson driver en hatkampanj mot MP”, Aftonbladet.se, 10.07.2022. Dostęp: 4.09.2022, godz. 20:54.
  11. Peter Gustavsson „Kristersson försöker mörka SD:s historia”, aftonbladet.se, 8.07.2022. Dostęp: 4.09.2022, godz. 21:09.
  12. Susanna Kierkegaard „Vi måste prata om Ulf Kristerssons förflutna”, www.aftonbladet.se, 29.08.2022. Dostęp: 5.09.2022, godz. 20:34.
  13. Karin Pettersson „Kristerssons politik har lämnat verkligheten”, www.aftonbladet.se, 13.08.2022. Dostęp: 5.09.2022, godz. 21:02.
  14. Hannes Lundberg Andersson „Ulf Kristerssons saftiga taxinota – 113 000 kronor”, www.expressen, 28.09.2017. Dostęp: 6.09.2022, godz. 20:57.
  15. Wikipedia.
  16. Peter Gustavsson „Ikväll är Kristersson mer desperat än nånsin förr”, aftonbladet.se, 9.09.2022. Dostęp: 11.09.2022, godz. 9:45.
  17. Victor Stenquist „Moderaterna leder attackligan överlägset – på Facebook”, aftonbladet.se, 10.09.2022. Dostęp: 11.09.2022, godz. 11:04.