Artyści w Szwecji otrzymują od rządu dożywotnie pensje w wysokości 18 000 koron miesięcznie. W ten sposób mogą spokojnie tworzyć bez potrzeby uciekania w komercję.
Rząd szwedzki chce jednak usunąć dożywotnie pensje dla artystów. System pensji gwarantowanych, w ramach którego na dzień dzisiejszy 157 wybranych artystów szwedzkich otrzymuje miesięcznie ok. 18 000 koron, działa już od 30 lat. Od czasu do czasu Konstnärsnämnden i Sveriges författarfond przyznaje nowe pensje gwarantowane. Rocznie państwo wydaje w ten sposób 17 milionów koron.
Ci, którzy znaleźli się na liście gwarantowanych pensji mogą odetchnąć z ulgą, ich pieniądze nie są zagrożone. Beneficjentami pomocy rządowej są m.in. znani w Polsce pisarze, jak Jan Myrdal, Birgitta Trotzig, czy Göran Sonnevi.
Rząd chce w zamian wprowadzić stypendia przyznawane za aktywność artystyczną. Niestety zmiany nie spotkały się ze zrozumieniem. Bengt Westerberg, niegdysiejszy lider Folkpartiet a obecnie przewodniczący Författarfonden uważa, że ta propozycja jest „ciosem w szwedzkie życie kulturalne”. Dodaje też, że ci, którzy tworzyli ubiegając się z roku na rok o dotacje, mają w pewnym wieku prawo do gwarantowanej pensji, w uznaniu za ich zasługi. Bo trzeba dodać, że pensje te były przyznawane artystom z długim stażem zawodowym.
Konstnärsnämnden otrzymuje rocznie 67 000 wniosków z prośbą o dotacje, a przyznaje w sumie ok. 3 500 stypendiów.
Źródła:
- http://www.svd.se/kulturnoje/nyheter/artikel_3543075.svd
- Lista z 157 artystami, którzy otrzymują roczne pensje gwarantowane: http://www.svd.se/kulturnoje/nyheter/artikel_3542677.svd
- http://www.svd.se/kulturnoje/nyheter/artikel_3549349.svd
- http://www.dn.se/kultur-noje/nyheter/kulturpropositionen-makten-over-kulturen-flyttas-ut-i-landet-1.956845
- http://www.sr.se/sida/artikel.aspx?programid=478&artikel=3112817
- http://www.aftonbladet.se/kultur/article5834575.ab
- http://www.sr.se/sida/artikel.aspx?programid=478&artikel=3116477
- 8) http://www.expressen.se/ledare/1.1715434/ratt-slopa-kulturlon